25.04.2024 00:00

Музей каталогы

Музей каталогына белгілі бір реттік нөмірмен (қандай да бір бейіндік пән бойынша қабылданған жіктеу жүйесіне сәйкес немесе басқа критерийлер бойынша: хронологиялық, географиялық, белгілі бір тұлғаға тиесілі және т.б.) орналасқан қорға кіретін заттардың аннотацияланған тізбелері кірді.

Каталогтар әртүрлі топтарға бөлінеді:

  • музей қорларының толық көрсетілуі бойынша-жалпы (музей қорының мемлекеттік каталогы, қандай да бір музей қорларының жалпы каталогы), арнайы (жекелеген қорлардың немесе музей коллекцияларының каталогтары);
  • ақпаратты жүйелеу тәсілі бойынша-жүйелі (осы елде қабылданған бейіндік пәндер мен олардың бөлімдерінің индекстері жүйесіне сәйкес ақпарат беретін) және алфавиттік (әліпбилік қағидат бойынша құрылған);
  • ақпаратты жазу тәсілі бойынша-қағаз тасығыштарда, электрондық тасығыштарда.

Музей қорлары – бұл екіұшты ұғым. Музейге келушілер үшін бұл жұмбақ нәрсе. Музей қызметкерлері үшін қорлар – ерекше мақтаныш, өйткені бұл кез-келген музейдің негіздерінің негізі. Музей қорларында коллекциялар шоғырланған.

Әр музей өз қорлары үшін мақтан тұтады, өйткені бұл оның жұмысы. Бүгінгі таңда Б. Майлин атындағы тарихи-өлкетану мұражайы өз қорында 7457 мұражай құндылықтарын сақтайды. Олар 90-шы жылдары қалыптаса бастады және бүгінде олар әртүрлі жинақтардан тұрады. Жыл сайын қызметкерлер 400 – ге жуық бірлік жинайды-аймақтың тарихы туралы фотоматериалдар, соғыс және еңбек ардагерлерінің құжаттары, тұрмыстық раритеттер, археологиялық, нумизматика және грампластинкалар заттары. Біздің мемлекет те музей заттарын сатып алуға аз қаражат бөледі. Қорларға (қорларға) түсетін нәрсе міндетті түрде өңделеді және мемлекеттік есепке қойылады, мезгіл-мезгіл уақытша тақырыптық көрмелерде және музей экспозицияларында ұсынылады. Сонымен қатар музейден тыс көрмелер.

Музей заттарын ескере отырып және сақтай отырып, қызметкерлер музей заттары мен коллекциялары туралы мәліметтердің сандық көлемін және жүйелі жинақталуын нақты анықтайды. Мысалы, нумизматика жинағы 1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысына қатысушылардың монеталары мен марапаттарынан тұрады. 1944 жылы ақпанда – гвардия лейтенанты А. М. Азуркинге берілген Александр Невскийдің бұйрығы ең сирек кездеседі, өз әскерлері үшін ең аз шығынмен жауынгерлік тапсырманы орындағаны үшін атқыштар ротасының командирі және П.И. Безруктың “Еңбегі” поляк кресті әскери борышын орындау кезіндегі ерлігі мен батырлығы үшін марапаттады. Монеталардың ішінде XIX ғасырдың аяғы мен ХХ ғасырдың басына қатысты ерекше көшірмелер де бар.

Міне, соғыс кезеңінің құжаттары: 1941 жылы майданда қаза болған солдат Никита Александрович Транда майданынан хаттар; құжаттар, фотосуреттер, әуе кемесінен жаудың тылына 30 секіріс жасап, кейін 1945 жылы Мәскеудегі Қызыл алаңдағы шеруге қатысқан Сердюк Илья Васильевичке алғыс хаттары бар.

Пошта белгішелерінің коллекциясы – Б. Майлин музейінің үлкен коллекциясы, оның құрамында 600-ден астам сақтау бірлігі бар. Оған жергілікті филателистер Т. Нұрахметов, А. Шефнер, К. Аракелянның келесі тақырыптар бойынша: спорт, саяси қайраткерлер, ғарыш, кескіндеме, жануарлар, құстар, әлем елдерінің пошта маркалары және басқалар коллекциялары кірді. Өткен ғасырдың 80-90 жылдары жиналған коллекциялар мен олардың бөлімдерінде кеңестік пошта тарихын суреттейтін филателистік материалдар бар. Пошта маркаларындағы әсерлі миниатюралық суреттер шынайы коллекционердің көркемдік және эстетикалық ләззаты үшін де, тарихшылар үшін нағыз шежіре ретінде де маңызды материал болып табылады.

Қораптың сөрелерінде сіз рубельді көре аласыз – ежелгі уақытта орыс әйелдері кір үтіктеу үшін қолданған үй тұрмысының заты, қоныс аударушының темір үтігі және самовар, олар қиын жұмыс күнінен кейін дәмді және хош иісті шайдан дәм татуға жиналды. Мүмкін, сондықтан самовар бүгінгі күнге дейін ұлттық мәдениет пен этнос дәстүрлерінің символы болып табылады және көбінесе ұрпақтан-ұрпаққа беріледі.

50 -80 жылдардағы киімдер коллекциясы 2003 жылы пайда бола бастады. Қазіргі уақытта жаңа бірліктердің түсуі орын алуда. Коллекцияның едәуір бөлігі әр жылдары музейге аудан тұрғындарынан: Л.Коваленко, В. Енина, А. Жамангузовадан сыйға тартылды. Жинаққа өңір халықтарының мерекелік және күнделікті киімдерінің киімдері кірді: жейделер, юбкалар, сарафандар және алғашқы тың игеру кезеңіндегі жастардың демалыс киімдері – шифон, крепдешин, сатин, штапель көйлектері, жүннен жасалған костюмдер, пиджактар, газ орамалдары (жеңіл бас орамалдар деп аталатын). Бұл жинаққа аяқ киім кірді: сандалдар, чехословакиялық импортталған аяқ киім. Бұл жинақта сирек кездесетін заттар – алынбалы өкшелері бар резеңке етіктер және 1956-1958 жылдардағы әйелдерге арналған ақ киіз етіктер.

Жиналған заттар иесіне тиесілі екендігі туралы айтады, сыртқы келбеті өткен күндердің оқиғаларын еске түсіреді, тұрақты құндылықты жасырады. Сирек кездесетін заттар жинау жалғасуда, қызметкерлер үнемі ізденіс үстінде, ал ауыл тұрғындары бұған үлкен көмегін тигізуде. Мәдени және тарихи маңызы бар көне туындылар ауданның әр түкпірінен шыққан және әр зат өңделгеннен кейін музей қорында өз орнына ие болады, жұмыста қолданылады және ең бастысы тарихи кезеңнің шынайы дәлелі ретінде мұқият сақталады.

Поделиться материалом

Келушілер

Онлайн келушілер – 774
Пайдаланушылар – 0
Қонақтар – 774
Барлық келушілер – 0